Internationale zeevarenden hebben te maken met strikte regels en beveiliging in havens. Dat kan gaan om elektronische aanmelding tot hekken die voor hen moeten worden geopend. Wat soms niet gebeurt, bijvoorbeeld in de avonduren of het weekend. Het verlof van zeevarenden, die vaak maanden aan boord zijn, staat daarmee onder druk. De wat lagere rangen aan boord zijn bovendien vaak bang voor de kosten bij het van boord gaan.
Inspanning leveren
Het recht op walverlof is vastgelegd in internationale verdragen en Europese regelgeving, maar staat wereldwijd onder druk. Dat raakt het welzijn van zeevarenden en de aantrekkelijkheid van het beroep.
Redersvereniging KVNR wil dat Nederland zich hard maakt voor walverlof. ‘Iedereen in de keten speelt een rol om walverlof mogelijk te maken’, zegt directeur Annet Koster. ‘We moeten goed samenwerken, communiceren en bereidwilligheid tonen om een verschil te maken.’
De Amsterdamse havenmeester Milembe Mateyo wil daar graag gehoor aan geven. ‘Dit is het startpunt om door te gaan.’
Dominee
De presentatie van het onderzoek was onlangs in Amsterdam, aanwezig waren onder andere medewerkers van Port of Amsterdam, terminals en zeemanshuizen. Maar ook havendominee Leon Rasser en bootlieden van De Koperen Ploeg.
Dominee Rasser zei eerder: ‘Het breekt mijn hart als ik hoor dat de bemanning van een zeeschip niet van boord mag in de haven.’ Van de reders mag de bemanning volgens hem best van boord, maar in zijn beleving is het vaak gemakzucht van de terminals die liever geen mensen op hun terrein hebben. ‘Ze zeggen dan dat de bemanning met een bootje van boord kan, maar dat kost tijd en geld en in de praktijk komt er niets van terecht.’
Hij zou willen dat overheidsinstanties beter controleren op het recht van overpad. ‘Voor de bemanning aan boord is het eentonig en naargeestig als ze niet van boord mogen. Het is ook totaal onnodig dat ze daar blijven. Wij willen graag dat ze naar ons Zeemanshuis komen.
Internationaal probleem
De Engelse hulpstichting Stella Maris die opkomt voor zeevarenden, riep dit jaar op tot betere arbeidsvoorwaarden en betere bescherming van walverlof. Directeur Tim Hill van Stella Maris vertelde eerder: ‘We komen regelmatig zeevarenden tegen die walverlof wordt geweigerd om vage operationele redenen. En zelfs zeelieden die te uitgeput zijn om aan land te gaan, ook als dat wel is toegestaan.’
De International Labour Organization (ILO) kan mogelijke wijzigingen in het maritiem arbeidsverdrag MLC aanbrengen. Stella Maris UK roept de ILO op te zorgen voor betere bescherming van zeevarenden en hun rusttijden en de handhaving daarvan aan te scherpen, zodat zeevarenden altijd recht op walverlof hebben.
Het volledige onderzoek naar walverlof wordt in augustus gepubliceerd bij Port of Amsterdam.
Tekst: Schuttevaer – Tessa Heerschop – Amsterdam