Voor de bundel 76 verhalen uit de Amsterdamse haven gaat de redactie van Ways to Sea op zoek naar bijzondere verhalen of mijlpalen. Een bijzondere mijlpaal is de opening van de Coentunnel door Koningin Juliana in 1966. Toentertijd was de opening een groot spektakel. Vandaag de dag staat de Coentunnel wegens haar naam ter discussie.
(Online) Verhaal 3. De opening van de Coentunnel
Op 21 juni 1966 was het moment eindelijk daar: de opening van de Coentunnel. De tunnel van bijna 1300 meter loopt onder het Noordzeekanaal door en verbindt Zaandam met Amsterdam-West. Voor de komst van de tunnel was al het wegverkeer aangewezen op de Hempont, dat beide kanten van het Noordzeekanaal met elkaar verbond. Het was wel zo dat men rekening moest houden met een flinke reistijd, aangezien er ongeveer twee miljoen mensen in 1956 gebruikmaakten van de pont. Op drukke dagen stond men ruim een uur te wachten op de oversteek met de pont. Om die reden voerde Zaandam een sterke lobby voor het openen van een tunnel die de reistijd drastisch zou verkorten.
Dam-tot-Damloop
In het kader van deze lobby werd de eerste Dam-tot-Damloop georganiseerd in augustus 1959. Elke deelnemer van de race moest op zo ludieke wijze mogelijk de afstand tussen Amsterdam en Zaandam afleggen. Ook de Zaanse burgemeester Franken was van de partij. Hij startte als een van de eerste lopers en hield een spandoek met de leus ‘De Zaanstreek is een tunnel waard’ vast. Samen met radioverslaggever Dick van Rijn reed Franken naar het Noordzeekanaal en plonsde het water in. Hij voltooide de loop via een wandeling op de bodem van de latere Coentunnel. De Zaanse lobby bleek succesvol: enkele jaren later werd de Coentunnel onder het Noordzeekanaal door gebouwd.
Anton de Kom-tunnel
Vandaag de dag maakt men dankbaar gebruik van de Coentunnel. Elke dag reizen er gemiddeld 130.000 voertuigen door de tunnel. De populariteit van de tunnel draagt bij aan de recente politieke discussie over een mogelijke naamswijziging. De tunnel dankt zijn naam aan de Coenhaven, die op zijn beurt weer is vernoemd naar de gouverneur-generaal van Nederlands-Indië in de zeventiende eeuw: Jan Pieterszoon Coen.
Coen probeerde in het begin van de zeventiende eeuw een monopolie op de handel in nootmuskaat te verkrijgen. Deze specerij werd veelvuldig werd geteeld op het Molukse eiland Banda. Het resulteerde in een conflict waarin Coen de leiding kreeg over een groep VOC-militairen die een aanval deden op de inwoners van van het eiland. Hierbij zijn naar alle waarschijnlijkheid duizenden en mogelijk zelfs tienduizenden inwoners vermoord. Om die reden staat Coen ook wel bekend als de ‘slachter van Banda’. In de Amsterdamse gemeenteraad opperde Denk naar aanleiding van de Black Lives Matter protesten na de dood van George Floyd in de Verenigde Staten, om de naam van de tunnel te wijzigen naar de Anton de Kom-tunnel, de Surinaamse verzetsheld in de Tweede Wereldoorlog. De discussie over dit onderwerp wordt nog gevoerd.