Op het juiste moment schakelen is essentieel, luidt de conclusie uit het door Panteia voor ING, TLN en TVM uitgevoerde onderzoek. Ondernemen is topsport: één keer te laat op- of afschalen kan ertoe leiden dat een jaarrendement in één keer verdampt. Daarnaast spelen zaken als liquiditeit, vraag en aanbod, veiligheid en communicatie.
Transportstromen gaan veranderen
“De uitbraak van het coronavirus heeft ons versneld in een economische crisis gebracht”, aldus Ronald Kuipers, commercieel directeur TVM Nederland. “De transportstromen binnen en buiten Nederland gaan de komende periode sterk veranderen; denk aan het blijvend veranderde consumentengedrag door de lockdown en de milieubelasting en -wetgeving. Ondernemers speelden hier al op in, maar door het coronavirus is de urgentie om snel en goed te anticiperen op de ontwikkelingen vergroot.”
Lagelonenlanden
“De marktomstandigheden worden jaarlijks uitdagender”, meent Machiel Bode, sector banker Transport en Logistiek ING. “De transportmarkt komt steeds meer onder druk te staan vanuit de open markt en door prijsconcurrentie. Denk aan lagelonenlanden en de opkomst van de platformeconomie. Alleen bedrijven die de gevaren onderkennen en hierop een actief beleid voeren, zijn opgewassen tegen deze veranderingen. Door als ondernemer op het juiste moment te schakelen komt een bedrijf sterker uit de crisis. Dat geldt niet alleen voor de coronacrisis, dat is ook van toepassing op elke andere crisis. Een generieke aanpak is er niet, het is maatwerk.”
Intuïtie is niet genoeg
Het onderzoek geeft een aantal waardevolle inzichten die ondernemers uit vorige crises hebben getrokken. “Daarbij valt het op dat ondernemers die het nu juist goed doen en meer vertrouwen hebben in de nabije toekomst, goed weten welke markt zij willen bedienen en wat hun klanten willen, aldus Jan Boeve, directeur Transport en Logistiek Nederland. “Het is belangrijk dat je als ondernemer niet alleen op je intuïtie vertrouwt, maar belangrijke, strategische beslissingen bewust en planmatig maakt. Het rapport geeft een aantal praktische suggesties om dat te doen.”
Acute uitval is geen economisch crisis
“De transport- en logistieke sector is in eerste instantie hard geraakt na de uitbraak van covid-19”, blikt Bode terug. “Het effect van een lockdown is acute uitval van vraag en aanbod. Dat is niet hetzelfde als een economische crisis. Daar kun je nog genuanceerd over denken, want alle tekenen in 2019 wezen erop dat er afkoeling in de lucht hing. Dan hakt een lockdown er hard in. Tegelijkertijd zie je hele grote verschillen. Horeca en leisure hebben het moeilijk, maar retail en food plussen als een waanzinnige in de omzet lijkt het. Internationaal zijn er grote verschillen. Sierteelt kwam stil te vallen, maar kwam verbazingwekkend snel terug.”
Twee scenario’s ING
“Vanaf maart dit jaar zijn we intensief de effecten van de coronacrises op de transport- gaan bijhouden. We zijn aan de slag gegaan met de vier scenario’s van het Centraal Plan Bureau en hebben daar zelf twee scenario’s van gemaakt. Eén met een V-vormig herstel en één met een somberder scenario. Jammer genoeg staat het sombere scenario nu aan de deur staat te rammelen en dat gaat voor vertraging zorgen. Snel herstel betekent sowieso dat je in 2021 de gaten van 2020 nog niet hebt dichtgelopen.”
Trends worden uitvergroot en versneld
“Wat corona doet is een heleboel trends en ontwikkelingen uitvergroten en versnellen”, ziet Bode. “En als er één trend is vergroot en versneld door corona dan is het wel de traditionele doorvoorpositie van Nederland binnen Europa. Die was vorig jaar al aan verandering onderhevig en versneld door de coronacrisis. Heel Noordwest Europa wordt in toenemende mate bediend door de main entries die er inmiddels omheen liggen, zoals in Polen. Nederland moet opletten dat het zijn positie niet kwijtraakt aan deze nieuwe hubs in Oost-Europa.”
Toegevoegde waarde
Bode denkt dat het lukt om onze positie te behouden als we het in Nederland gaan hebben over toegevoegde waarde. “Kijk naar de regio. In het algemeen zien we het hele effect van volume en doorvoer afnemen. Dat betekent dat de focus moet liggen op toegevoegde waarde. Dat kan niet anders lopen dan langs de lijnen van energietransitie en circulariteit. Amsterdam kan het first time right doen ten opzichte van Rotterdam door zich als specialist te manifesteren op circulariteit, energietransitie en innovatie. Breng het op een hoger niveau. Zorg voor beter opgeleide mensen en een goed investeringsklimaat.”
Download hier het rapport van Panteia.